- ευφροσύνη
- I
Μυθολογικό πρόσωπο. Μία από τις τρεις Χάριτες, αδελφή της Αγλαΐας και της Θάλειας, κόρη του Δία και της Ευρυνόμης ή Αυτονόης. Άλλη παράδοση την αναφέρει ως κόρη της Νύχτας και του Ερέβους.IIΌνομα αγίων της Ανατ. Ορθόδοξης Εκκλησίας.1. Ε. η οσία. Καταγόταν από πλούσια οικογένεια της Αιγύπτου. Η μνήμη της τιμάται στις 25 Σεπτεμβρίου.2. Ε. η οσία. Βρήκε την εικόνα της Θεοτόκου που φυλασσόταν στη μονή του Μεγάλου Σπηλαίου, της οποίας κτήτορας ήταν ο όσιος Συμεών. Η μνήμη της τιμάται στις 18 Οκτωβρίου.IIIΌνομα ιστορικών προσώπων της Βυζαντινής αυτοκρατορίας.1. Δεύτερη σύζυγος του Μιχαήλ B’ (9ος αι.) Ήταν κόρη του βασιλιά Κωνσταντίνου ΣΤ’ και μόναζε από μικρή ηλικία σε μοναστήρι στα Πριγκηπονήσια. Το 823 όμως παντρεύτηκε τον βυζαντινό αυτοκράτορα Μιχαήλ, μετά τον θάνατο της πρώτης του συζύγου. Η Ε. δεν διατηρούσε φιλικές σχέσεις με τον απόγονό της Θεόφιλο· έτσι, όταν αυτός ανέβηκε στον θρόνο (829), την εξόρισε στο μοναστήρι όπου είχε μονάσει παλαιότερα. Η Ε. είχε διοργανώσει και τα γνωστά καλλιστεία στην Κωνσταντινούπολη για να διαλέξει νύφη ο Θεόφιλος. Στα καλλιστεία είχε πάρει μέρος και η Εικασία Κασσιανή και προτιμήθηκε η Θεοδώρα.2. Σύζυγος του Αλέξιου Γ’ Αγγέλου (; – Άρτα 1211). Καταγόταν από τη μεγάλη οικογένεια των Δουκών και από τη βυζαντινή οικογένεια των Καματερών. Ήταν αδελφή του πατριάρχη Ιωάννη Καματερού (1198-1206). Ως σύζυγος του Αλέξιου Γ’ ήταν δραστήρια και πολυμήχανη. Στην πραγματικότητα εκείνη κυβερνούσε το κράτος, σε συνεργασία με τον εραστή της Βατάτζη. Ο Αλέξιος την εξόρισε σε μοναστήρι της Μικράς Ασίας και σκότωσε τον εραστή της. Όταν οι Φράγκοι κατέλαβαν την πρωτεύουσα, είχε επιστρέψει (1204) και αιχμαλωτίστηκε. Κατάφερε να αποδράσει και ξαναβρήκε τον σύζυγό της, Αλέξιο, με τον οποίο, όταν κατέβαιναν για την Ελλάδα, συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν σε εξορία από τον Boνιφάτιο τον Μομφερατικό. Ο Αλέξιος κατόρθωσε να διαφύγει στο βασίλειο της Νικαίας, ενώ η Ε., ύστερα από πολλές περιπέτειες, έφτασε στην Άρτα, όπου και πέθανε.3. Λογία και βιβλιογράφος (16ος αι.). Πιθανώς ήταν μοναχή, γιατί έζησε ένα διάστημα στη μονή της Παναγίας της Αρχαγγελωτίσσης στην Ξάνθη και έγραψε εκεί το σύγγραμμα Νομικόν πάνυ ωφέλιμον και εκλεκτόν διά πατέρας πνευματικούς (1559).* * *η (ΑΜ εὐφροσύνη, Α επικ. τ. ἐϋφροσύνη) [εύφρων]1. χαρά, ευθυμία, φαιδρότητα, αγαλλίαση («γέλω τε καὶ εὐφροσύνην παρέχουσαι», Ομ. Οδ.)αρχ.ως κύριο όν. ἡ Εὐφροσύνημία από τις τρεις Χάριτες.
Dictionary of Greek. 2013.